Yaşadığınız durumlara ait birdenbire ortaya çıkan nefes darlığı, göğüs ağrısı, terleme, çarpıntı, çok kaygı üzere belirtilere sahipseniz, anksiyete krizlerine giriyor olabilirsiniz. Öncelikle belirtelim ki telaş bozukluğu teşhisi, psikiyatr doktorları tarafından konulur. Şayet buna benzeri belirtilere sahipseniz bir uzmandan yardım almalısınız.
ANKSİYETE (KAYGI) NASIL GEÇER?
Anksiyete, birtakım durumlara ait şahıslarda görülen ve günlük hayatı etkileyen çok telaş ve korku hissi olarak tanımlanabilir. Bilişsel ve toplumsal faktörlerin tetiklediği düşünülen bu tıp bir bozukluğun sebebi bireye bağlı değişir. Anksiyetesi olan bireyler genelde tuhaf, sorunlu ve bedenlerinde gerginlik hissederler. Farklı bireylerde farklı düzeylerde fizikî belirtiler de görülebilir.
Anksiyetenin nasıl geçeceğine ait en gerçek bilgi, şahsa özel olarak psikiyatr tabip ya da psikolog yönlendirmesi ile verilse de genelgeçer birtakım sistemler mevcuttur. Bunlar şunlardır:
- Psikoterapi
- İlaç tedavisi
- Davranış terapisi
- Egzersizler
Anksiyete her ne kadar fizikî sonuçlar doğursa da kaynağı ruhsal kabul edilir. Yaşanan duygusal bozukluk, psikoterapik formüllerle irdelenerek tedavi edilebilir. Uzman tarafından gerekli yönlendirme yapılır. Her hadisede ilaç tedavisine gerek görülmez, terapi ve terapistin çeşitli yönlendirmeleri ile rahatlama sağlanabilir.
KAYGIYI AZALTMADA 3-3-3 KURALI
Bazen bir iş görüşmesine girecekken, değerli bir imtihanda ya da biriyle konuşmaya başlayacakken ansızın şiddetli dehşet ve tasa hissetmeye başlayabilirsiniz. Bu heyecanı dindirmek ve bedeni rahatlatmak için “3-3-3 kuralı” denen bir usul bulunmaktadır. Peki, 3-3-3 kuralı nasıl uygulanır?
- 3-3-3 kuralında temel olan, çevresel farkındalığı artırarak zihinsel yoğunluğu azaltmaktır.
1. GÖREBİLECEĞİNİZ 3 ŞEYE ODAKLANIN
Etrafınızdaki 3 objeye odaklanın, etrafınızdaki detayları fark etmeye çalışın. Gördüğünüz objelerin isimlerini tekrarlayın. Örneğin; ağaç, televizyon, mecmua, sandalye, vs.
2. DUYABİLECEĞİNİZ 3 ŞEYE ODAKLANIN
Etrafınızdaki seslere odaklanın. Ne duyuyorsunuz? Bir kuş sesi olabilir, rüzgarın uğultusu ya da ağacın hışırdaması, tahminen de insanların konuşmaları…
3. DOKUNABİLECEĞİNİZ 3 ŞEYE ODAKLANIN
Etrafınızda hangi objeler mevcut? Onlara dokunun ya da hareket ettirin. Yerinizden kalkmanız gerekmiyor. Oturduğunuz yerden vücudunuzu fark edin. Elinizi, parmaklarınızı, ayaklarınızı hareket ettirin. Dokunsal duyunuzu harekete geçirin.
Bu metot, çevresel farkındalığınızı artırarak zihinsel ve duygusal yoğunluğunuzu azaltmayı hedeflemektedir. Böylelikle gerçeklikle bağınızı sağlayabilecek ve toparlanmanıza yardımcı olacaksınız.
KAYGIYI AZALTAN YÖNTEMLER
Bunun yanı sıra ruh ve vücudun ahengine odaklanan idmanlarla korkunuzu azaltmaya dayanak verebilirsiniz. Bu idmanlar şunlardır:
- Nefes idmanları:
Yanlışsız nefes alıp vermek kan akışını da düzenleyeceğinden korku düzeyinizi azaltır. - Fiziksel aktiviteleri:
Bedeninizi hareket ettirin. Sevdiğiniz bir spor kısmıyla uğraşabilir ya da sık sık tabiat yürüyüşleri yapabilirsiniz. - Mindfulness teknikleri:
Mindfulness teknikleri, anı yakalamanızı ve kendi içinize yönelmenizi sağlayarak öz farkındalığı artırır. - Sağlıklı beslenme formülleri:
Kaygılı hissettiğiniz periyotlarda bilhassa şekerden uzak durulması önerilir. Fazla şeker tüketimi anksiyeteyi dayanaklar. Bunun yerine proteinli besinler ve su tüketmeyi deneyin.
ANSİYETE BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kaygı bozukluğuna sahip bireyler, kimi durumlarda ansızın şu belirtileri yaşayabilir:
- Gergin ve huzursuz ruh hali
- Şiddetli korku ve kaygı hissi
- Çarpıntı
- Nefes darlığı
- Ani terleme yahut sıcak basması
- İstemsiz titreme
- Odaklanamama
- Uyku bozukluğu
- Mide bulantısı
- Karın ağrısı
- Hasta ve yorgun hissetme
Bu belirtilere sahip şahısların uzman yardımı alması önerilir.